بررسی فون حشرات گال‌زای گونه های مختلف درختان بید و محاسبه شاخص های شباهت بین مناطق مختلف در استان آذربایجان غربی

تشکیل گال یکی از شکل­های مختلف خسارت حشرات و کنه ­ها در گیاهان است.بررسی آفات گال‌ زای درختان بید در قالب اجرای طرح تحقیقاتی جمع‌آوری و شناسایی فون آفات بید و دشمنان طبیعی آن‌ها در استان آذربایجان غربی طی سال‌های 1393-1389 انجام شد. از اواخر اردیبهشت تا مهرماه هرسال نمونه ­برداری هر 15 روز یک‌بار از گونه­ های بید در هر یک از مناطق موردبررسی انجام شد. برای این منظور پایه ­هایی از هر یک از گونه­ های بید انتخاب و 4 شاخه از هر درخت در چهار جهت اصلی جغرافیایی بررسی و گال‌های حشرات گال­زا به تفکیک شمارش شدند. محاسبات آماری با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 19) انجام شد. همچنین مقاومت و حساسیت گونه ­های مختلف بید به دو گونه از آفات مهم گال­زا در ایستگاه ساعتلو شامل زنبور گال‌زای بید و پشه گال‌زای بید تعیین شد. نتایج نشان داد که گونه­ های مختلف بید در منطقه موردحمله‌ی 10 گونۀ حشره­ گال ­زا قرار ­می­ گیرند. همچنین نتایج حاصل از بررسی مقاومت گونه­ های مختلف بید نشان داد که گونۀ Salix excelsa S.G. Gmel و S. triandra Linnaeus به ترتیب دارای بیشترین حساسیت به زنبور گال­زای بید PontaniavesicatorBremi-Wolf و پشه­ گال­زای Rabdophaga heterobia Loew. بودند. بیشترین مقدار شاخص شباهت در گونه­ های گال­زای مرتبط با این درختان در دو منطقه­ دره­ خان (ارومیه- دره قاسملو) و اطراف سلماس برآورد شد.